Ikona Taksiarchisa w Panormitis

facebook twitter

22-09-2022

Simi jest jedną z greckich wysp, należących do archipelagu Dodekanez. Nazwa pochodzi od imienia żony Posejdona – nimfy Syme. Od XVII do XIX wieku wyspa stanowiła największe centrum poławiania gąbek na świecie. Powierzchnia wyspy wynosi 58,1 km², a liczba jej mieszkańców nie przekracza 2 000. Wyspa leży 41 km od wybrzeży Rodos i 425 km portu w Pireusie. Głównym miastem i zarazem stolicą wyspy, nazywanej niekiedy „Perłą Dodekanezu”, jest położona w północno-wschodniej części wyspy miejscowość Simi, innymi miejscowościami są Pedi, Nimborio oraz Panormitis, które posiada najsłynniejszy na wyspie monastyr pod wezwaniem Michała Archanioła – cel pielgrzymek z całej Grecji.

Klasztor Panormitis (gr. Πανορμίτης)

Dokładna historyczna data budowy tego kościoła pozostaje nieznana, ale niektórzy sugerują, że został on zbudowany na miejscu starożytnej świątyni poświęconej pogańskiemu bogu Apollo.

Początki kultu św. Michała Archanioła w Kościele sięgają pierwszego wieku, wtedy to zaczęto powoli wznosić pierwsze sanktuaria św. Michała Archanioła – tak zwane Michaeliony. Po okresie prześladowań Kościoła, szczególnie zaś za czasów cesarza Konstantyna I Wielki (275-337) rozpoczyna się zdumiewająco szybki rozwój kultu św. Michała Archanioła w Azji Mniejszej, a w szczególności we Frygii (dzisiejsza Turcja) i w Konstantynopolu. Rozwój kultu w tym regionie wiąże się z tym, że tutaj osiedliła się znaczna liczba Żydów oraz chrześcijan pochodzenia żydowskiego, którzy kult św. Michała Archanioła wynieśli z Synagogi i ze środowiska żydowskiego. We Frygii ukształtowały się zasadniczo dwa wielkie centra kultu św. Michała Archanioła: Cherotopa i starożytne Kolosy – Chone. Nic więc dziwnego, że bardzo szybko kult Archanioła Michała pojawił się na wyspach greckich, w tym na Symi.

Jedna z legend opowiada, że Ikona św. Michała Archanioła pojawiła się w maleńkiej wiosce Panormitis w cudowny sposób i choć kilkakrotnie była usuwana to jednak w jakiś tajemniczy sposób miała z powrotem pojawić się ponownie w tym samym miejscu. Widać, że Archanioł Michał upodobał sobie tę wyspę.

Obecny klasztor – XVIII-wieczny budynek w stylu weneckim z najwyższą na świecie barokową dzwonnicą powstał na ruinach bizantyjskiej kaplicy. W klasztorze znajdują się dwa muzea i kościół, a w nim, słynna trzymetrowa ikona patrona wyspy i żeglarzy – Michała Archanioła.

Do ikony Taksiarchisa (gr. Ταξιάρχης), jak powszechnie nazywa się w Grecji archanioła Michała, przybywają pielgrzymki z całej Grecji. Na uwagę zasługuje bogato zdobiony ikonostas, XVIII-wieczne freski na ścianach, namalowane przez lokalnych artystów, braci Karakosti. Wnętrze kościoła wypełnione jest rozmaitymi wotami, które zostawili tu żeglarze i rybacy w podzięce za bezpieczny powrót do domu.

Klasztor Michała Archanioła posiada bibliotekę z bizantyjskimi rękopisami z XVI wieku. W prawosławiu święto Archanioła Michała obchodzi si ę 8 listopada. Tego dnia w monastyrze w Panormitis odprawiana jest uroczysta Msza Święta, a srebrna ikona archanioła Michała jest niesiona przez duchownych w procesji, która wiedzie przez duży dziedziniec do nabrzeża, a następnie przez gaj i miejscowy cmentarz.

Obietnicy dotrzymaj!

Mieszkańcy Panormitis kultywują wiele legend i opowieści, między innymi o tym, że Jeśli poprosisz Archanioła Michała o przysługę to musisz obiecać coś w zamian. Niedopełnienie obietnicy może skutkować pojawieniem się różnego rodzaju „cudownych” trudności. Jednym ze słynnych cudów, które zdarzają się często i do dziś, jest cud Archanioła, który uniemożliwia łodziom opuszczenie doków. Oto nagle kapitanowie łodzi ogłaszają pasażerom, że łódź nie popłynie dalej, bo ktoś na łodzi zapomniał o obietnicy złożonej Archaniołowi. Kiedy tylko obietnica zostanie wypełniona, wtedy i tylko wtedy działają silniki łodzi.

Archanioł Michał słynie w Dodekanezie ze swojej sprawiedliwej natury. Kiedyś mieszkańcy Dodekanezu dziękując Mu za opiekę nad wyspą ofiarowali swemu Patronowi tradycyjną miotłę. Mieszkańcy wyspy opowiadają do dzisiejszego dnia, że ponoć mnisi z klasztoru słyszeli, jak Archanioł w nocy zamiata swój klasztor ofiarowanymi miotłami… Kiedy więc płynie się na wyspę można ze zdziwieniem spostrzec, jak wiele osób ma przy sobie akurat miotły. Pomagają one oczyścić duszę i wyrzucić grzechy, dlatego jadący tutaj na pielgrzymkę omiatają podłogę przed ikoną św. Michała, pozbywając się przykrego balastu na duszy.

Innymi ciekawą tradycją jest pozostawienie butelki z modlitwami w środku. Początki tej tradycji zawdzięczamy greckim żeglarzom, którzy wrzucili je do morza i w tajemniczy sposób wylądowały one na wybrzeżu, nieopodal klasztoru. Dziś wielu pielgrzymów nadal praktykuje tę tradycję.

Na podstawie: https://pl.wikipedia.org/wiki/Simi
https://wysparodos.com/klasztor-panormitis/
https://orthodoxwiki.org/Archangel_Michael_of_Panormitis